Het werk van de Nederlandse fotograaf Paul Cupido draait om het principe van ‘mu’: een Oosters filosofisch concept dat kan worden vertaald met ‘niet hebben’. Maar, het is op vele manieren te interpreteren. ‘Mu’ kan gezien worden als een ‘leegte’, maar wel als een leegte met ‘potentieel’; net als in de filosofie van wabi-sabi. In Cupido’s voortgaande fotografische en cinematografische experiment ‘Searching for Mu’ reisde hij naar Japan.

Daar trad hij in de voetsporen van de beroemde haikudichter Matsuo Bashō, 1644-1694, die zijn reizen beschreef in zijn werk ‘De smalle weg naar het verre noorden’. In dit werk is het noorden een metafoor voor ons innerlijk, of zoals Cupido ervoer: “Hoe verder ik naar het noorden ging, hoe meer het een reis naar mijzelf werd. Dit had een diepgaand en een levensveranderend effect op me. Het hielp me mijn eigen ego los te laten.”

Cupido’s werken kunnen beschouwd worden als ‘visuele haiku’s’. Ze vangen de essentie van het onderwerp in een intieme vorm en op een intuïtieve manier. Bashō zei ooit: “Een haiku is: in een paar woorden een essentie vangen.”

Fotograferen draait voor hem om spontaniteit, om buiten rond te lopen met zijn kleine camera, te ademen, te spelen, te vertrouwen en los te laten; en te zien wat er gebeurt. Zijn foto’s zijn een echo van het gevoel dat hij wil delen met de kijker en niet een afbeelding van wat hij zag toen hij op de sluiter klikte.

“Ik probeer de wereld te benaderen met al mijn zintuigen wijd open. Mijn werk gaat over de magische momenten in het leven maar ook over het ongemak. Ik wil foto’s nemen tot ik vervuld ben met een existentieel gevoel van leven zonder me druk te maken over het proces van het fotograferen. Elke stap die ik neem begint met het begrip van ‘mono no aware’ ofwel de vergankelijkheid van alles, de lichte melancholie der dingen en het openstaan voor tijdelijke verschijnselen.”

Annemarie Zethof