In dit gastblog door Japan Fan Sytze Glastra maak je kennis met de traditionele krijgskunst Tenshin Shōden Katori Shintō Ryū.
En ben je na het lezen van dit blog helemaal enthousiast om het zelf te proberen? Neem dan contact op met de dojo waar Sytze al jarenlang met veel plezier traint: Budo Academy Physical in Ede.
Als je een interesse hebt in Japan, dan komt je op een gegeven moment ook de samurai tegen. Deze krijgers uit de Japanse geschiedenis spreken tot de verbeelding voor heel veel mensen en zijn een onderdeel van de Japanse cultuur.
De samurai waren uiterst harde en zeer getrainde krijgers die in vele veldslagen gevochten hebben. Om deze krijgers voor te bereiden, werden ze opgeleid door middel van een zo compleet mogelijk krijgsprogramma. Ze moesten namelijk kennis hebben van de diverse wapens die in de strijd werden gebruikt en ook andere dingen die met oorlogvoeren te maken hebben. Deze methode van trainen wordt aangegeven als “bujutsu” (武術) oftewel “krijgstechnieken”.
In Japan ontstonden vele scholen om de samurai voor te bereiden voor de strijd. Een van deze scholen is die van de Tenshin Shōden Katori Shintō Ryū, die nog steeds bestaat. Aan het einde van het samurai tijdperk, aan het einde van de 19e eeuw, kwam de transformatie op gang om de bujutsu en andere Japanse krijgskunsten om te vormen naar een manier om jezelf te ontwikkelen en te cultiveren om de vele tegenslagen in je leven het hoofd te kunnen bieden en om een meer evenwichtiger persoon te worden. Daarom werden veel disciplines aangeduid met “-jutsu”(techniek) nu veranderd in “-dō” (weg).
Geschiedenis
Tenshin Shōden Katori Shintō Ryū is een traditionele krijgskunst school gesticht in 1447 door Iizasa Chōisai Ienao shihan (飯篠 長威斉 家直 師範) (1387-1488). Hij werd geboren in het huidige Tako-machi (多古町) in de Chiba prefectuur (千葉県).
De Chiba-clan had Chōisai shihan in dienst genomen toen hij jong was en daar bleek al snel dat hij het vechten met het zwaard en de speer erg snel onder de knie kreeg en dat hij heel erg dapper was. Als hij in een duel verwikkeld raakte, kwam hij altijd als overwinnaar uit de strijd.
Helaas ging het niet zo best met de Chiba-clan, deze kwam uiteindelijk ten val en Chōisai shihan ging naar de Katori tempel om zichzelf af te zonderen en een heel strak trainings- en meditatieschema te volgen. Daar heeft hij de Tenshin Shōden Katori Shintō Ryū ontwikkeld.
De naam van deze stijl heeft Iizasa Chōisai met een reden gekozen: Tenshin Shōden (天真正伝) betekent
“Daadwerkelijk en echt van de hemel overgebracht”. Toen Chōisai shihan met zijn training bezig was in de Katori tempel, kreeg hij een visoen van de Kami (god) van de Katori tempel en kreeg van hem een boekrol.
Katori Shintō Ryū (香取神道流) betekent “de stijl van de weg der goden van Katori”, waar de naam van de tempel ook in voorkomt. Omdat hij zo bedreven was met het zwaard, heeft hij dit wapen als basis gebruikt voor het ontwikkelen van zijn school. Er zijn kata met het zwaard, waarbij verschillende manieren van hanteren van het zwaard wordt geleerd en ook tegen andere wapens te gebruiken.
Katori Shintō Ryū heeft een traditie van meer dan 500 jaar en het heeft veel bedreven zwaardvechters voortgebracht, die allen lang bij de school hebben getraind. En er ontstonden ook vanuit Katori Shintō Ryū ook weer andere scholen, gesticht door sommige zwaardvechters die bij de Katori school hadden getraind. In 1960 gaf de Japanse regering de school de titel “Onaangetast nationaal cultureel erfgoed”, omdat dit een essentieel stukje cultuur van Japan is wat behouden moet blijven voor de toekomst. Dit is heel erg speciaal, want Katori Shintō Ryū is de enige krijgsschool in de wereld met deze titel.
Er zijn in Japan twee bekende scholen die les geven in Katori Shintō Ryū: de Shinbukan dojo (神武館道場) in Narita van Ōtake Risuke shihan, tevens ook de hoofdvestiging of honbu (本部) van de Katori Shintō Ryū. De tweede school is de Yuishinkan Sugino dojo (唯心館杉野道場) in Kawasaki, gesticht door Sugino Yoshio
shihan (杉野嘉男), maar nu wordt geleid door zijn zoon, Sugino Yukihiro (杉野至寛). Sugino Yoshio shihan (1904 – 1998) was een talentvolle judoka die in de jaren 1920 les in Katori Shintō Ryū kreeg van Shiina Ichizo sensei. Daarna reisden Sugino shihan, samen met zijn assistent, Hatakeyama Goro (1928 – 2009), in de jaren 1980 vaak naar Europa om daar les te geven.
In Frankrijk, kwam mijn leraar Edgar Kruyning, toen zowel Sugino shihan, als Mochizuki shihan (de oprichter van de Yōseikan dojo) daar tegen. Edgar, die ik uit respect en bewondering voor zijn indrukwekkende budo carrière エドガー師匠 (Edgar-shishō) noem, heeft vele keren de Sugino dojo en de dojo van Mochizuki in Shizuoka bezocht om daar intensief te trainen. In Nederland heeft Edgar in zijn dojo de principes van deze beide dojo in zijn eigen dojo weten te verenigen.
Mijn eigen ervaring met Katori Shintō Ryū
De eerste ervaring die ik kreeg met Katori Shintō Ryū begon in 2008. Ik had in het begin van de jaren 2000 aan Shaolin Kempo gedaan in Veenendaal, maar omdat ik een vriendin kreeg die ver weg woonde, ben ik met Kempo gestopt. Maar nadat het met mijn vriendin uit ging, wilde ik toch weer iets met budo doen, dus ik ben eens gaan zoeken op internet.
Mijn hele leven lang heb ik iets met zwaardvechten en vooral zwaardvechten als oosterse krijgskunst. Dus ik kwam iets tegen van Katori Shinto Ryu. Ik ging ook gelijk zoeken of er een school bij mij in de buurt was, en ja hoor! Er zat er een in Ede! Gelijk ingeschreven en ik kan me nog precies herinneren wie mij geholpen heeft de eerste stapjes te zetten, namelijk Kirsten Wang.
Zij traint helaas niet meer in Ede, maar toen ik begon nog wel. En zij had een feilloze techniek en liep de kata superstrak, zodat ik precies kon zien hoe ze het deed. Ik trainde toen ook vaak met Wouter Sterkenburg, met wie ik ook naar Japan ben geweest. Ook heb ik heel veel steun gehad aan de lessen van Robert van der Sluijs. En natuurlijk Edgar zelf, wiens ervaring in budo mij enorm geholpen heeft om niet alleen op de mat, maar ook daarbuiten, mijzelf te vinden en te ontwikkelen.
Katori Shinto Ryu heeft mij geholpen om mezelf wat moediger te maken om wat te ondernemen, ik heb meer balans in mijn leven gekregen en ik heb meer een eigen identiteit gekregen. Voordat ik met Katori Shintō Ryū begonnen was, was het voor mij moeilijk om een doel te stellen om iets te bereiken en ook om dat doel op een zo efficiënt mogelijke manier te bewerkstelligen. En als ik een probleem had, had ik de neiging om er van weg te lopen in plaats van het op te lossen.
Toen ik net begon met lessen, had ik dit nog niet zo in de gaten, maar hoe meer ik hiermee bezig was, kwam langzaam het besef bij mij hoe ik meer naar een doel kon werken. Dit kwam voornamelijk doordat je bij Katori Shintō Ryū eigenlijk steeds dezelfde kata doet, maar je bent ze continu aan het verbeteren. En dat maakt het voor mij ook interessant.
Elke keer dat je iets herhaalt, breng je er een kleine verbetering of verandering in. Een verbetering die je een klein stapje dichter bij je doel brengt. En je moet je ook alleen zorgen maken over de dingen waar je zelf invloed op hebt. Als je wordt aangevallen, dan is je enige zorg die aanval af te weren of een tegenaanval te doen. En dat kan je ook doen, want je hebt daar ook de middelen voor. Deze budo-discipline betekent veel voor mij, want het heeft mij rust, overzicht, focus, moed en de mogelijkheid om dingen efficient op te lossen. Het geeft mij ook de mogelijkheid om de kracht van de samurai te ervaren.
Curriculum
Van origine zit er in Katori Shintō Ryū een breed scala van disciplines om de
samurai klaar te stomen voor de strijd:
- iai-jutsu (居合術) (zwaardtrekken)
- kenjutsu (剣術), waaronder ook ryōtō (両刀) (katana en wakizashi) en kodachi
(小太刀) (wakizashi) - bō-jutsu (棒術) (stoktechnieken)
- naginata-jutsu (薙刀術) (hellebaard-technieken)
- jūjutsu (柔術) (ongewapende technieken)
- shuriken-jutsu (手裏剣術) (werppijl-technieken)
- nin-jutsu (忍術) (spionagetechnieken)
- sō-jutsu (槍術) (speer-technieken)
- sen-jutsu (戦術) (tactiek)
- chikujō-jutsu (築城術) (veld fortificatiekunst)
Bij de wapentraining wordt er gebruik gemaakt van kata, die men met een partner oefent met houten oefenwapens. Echter bij iai-jutsu gebruikt men een iaitō of shinken en deze kata worden zonder partner beoefend. Het is helaas zo, dat de jū-jutsu van Katori Shintō Ryū over het algemeen niet meer beoefend wordt, althans alleen in de Shinbukan Dōjō.
Dit geldt ook voor nin-jutsu, shuriken-jutsu, sen-jutsu en chikujō-jutsu. De reden hiervoor is dat er veel meer beoefenaars zijn van jū-jutsu van andere stijlen dan Katori Shintō Ryū, en de meeste leerlingen in een dojo geen zin hebben om in de boeken te duiken om
militaire tactiek te leren.
Op bovenstaand filmpje zie je een demonstratie van iets wat we alleen in onze Yoseikan school doen. Hier wordt de zittende iai-jutsu kata van Katori Shinto Ryu uitgevoerd in partnervorm (dus met bokken i.p.v. iaito), ontwikkeld door de oprichter van de Yoseikan school, Mochizuki Minoru.
Dit is dus de iai-jutsu kata uitgevoerd als battou-jutsu vorm, om snelheid, explosiviteit, timing en controle te oefenen. En het is een meer waarheidsgetrouwe representatie van de kata.
Bedankt, Sytze en Budo Academy Physical, voor deze interessante blog over Tenshin Shōden Katori Shintō Ryū! En voor de andere Japan Fans: ben jij ook een budoka en heb je zin om iets te schrijven/maken over jouw stijl? Neem dan contact met ons op via een berichtje in onze Facebook-groep of een mailtje aan Martine. Meer over de samurai lees je hier en voor meer over budo check je de rubriek Utrechtse dojo stellen zich voor, lees je over de dojo op de Middengaarde en bekijk je de virtuele expo van Budo Drawings.